Wyłudzenie w świecie biznesu – jak chronić swoją firmę przed wyłudzeniem towarów i usług?
2025-02-12
Spis treści
- Wyłudzenia danych osobowych – konsekwencje biznesowe
- Wyłudzenie usługi lub towaru – jak uniknąć problemów?
- Ochrona przed próbami wyłudzenia dla firm – narzędzia niezbędne przy obsłudze klienta masowego
Badania pokazują, że 64% konsumentów obawia się o wyłudzenie danych osobowych. Niestety jednocześnie aż 62% z nich wykazuje chęć do dzielenia się nimi1. To niepokojąca wiadomość, ponieważ skradzione dane mogą być wykorzystane w celu wyłudzenia towarów lub usług od firm. To może rodzić problemy z windykacją należności i zaburzenie cash flow. Poznaj narzędzia, dzięki którym dostawcy usług mogą zapobiec takim sytuacjom.
Wyłudzenia danych osobowych – konsekwencje biznesowe
Próby wyłudzenia danych są niezwykle częste, a przestępcy korzystają z coraz bardziej wyrafinowanych metod, aby przekonać „ofiary” do podzielenia się wrażliwymi informacjami – takimi jak choćby numer PESEL czy zdjęcie dowodu osobistego. Jedno niefortunne kliknięcie może skutkować doświadczeniem phishingu. Niewłaściwie ulokowane zaufanie może sprawić, że próba wyłudzenia danych przez telefon się powiedzie, a powierzenie istotnych informacji w ręce podmiotu, który nie zabezpiecza ich we właściwy sposób – ich kradzieżą podczas cyberataku.
Konsekwencje takich sytuacji ponoszą nie tylko konsumenci, ale również firmy, które mierzą się z próbami wyłudzenia usług oraz towarów na fałszywe dane. Szczególnie narażeni na takie ryzyko są dostawcy usług masowych, np. firmy z branży telekomunikacyjnej. Zdarzają się jednak również wyłudzenia usług hotelowych, transportowych i wielu innych.
W takich sytuacjach windykacja należności może być utrudniona, a nawet niemożliwa. Klient, od którego wyłudzono dane osobowe, może udowodnić, że doszło do kradzieży jego tożsamości. A to oznacza, że próby odzyskania długu od niego będą bezzasadne i bezskuteczne. Znalezienie sprawcy przestępstwa również może stanowić wyzwanie, a cały proces – stać się zbyt kosztowny.
Dlatego najrozsądniejszym rozwiązaniem dla przedsiębiorców, którzy nie chcą się mierzyć z konsekwencjami wyłudzenia danych osobowych, jest przeciwdziałanie takim sytuacjom. Podstawą jest dokładna weryfikacja klienta przed rozpoczęciem współpracy.
Wyłudzenie usługi lub towaru – jak uniknąć problemów?
Przedsiębiorstwa, aby chronić się przed próbami wyłudzenia, przeprowadzają weryfikację potencjalnych klientów. Może to nastąpić, zanim umowa zostanie zawarta, a odbiorcy zostaną wyświadczone usługi lub przekazane towary.
Istotnymi elementami sprawdzenia, czy nie dochodzi do próby wyłudzenia, będą:
weryfikacja danych osobowych klienta w bazie PESEL – ten rejestr pozwala potwierdzić poprawność przekazanych danych osobowych w zakresie numeru oraz imienia i nazwiska, ale również adres osoby weryfikowanej; ponadto zawiera informacje o ewentualnym jej zgonie (wyłudzenia towarów i usług na osoby zmarłe również nie należą do rzadkości);
sprawdzenie osoby, która chce otrzymać usługi lub towary w Rejestrze Dowodów Osobistych – ta baza pozwala zweryfikować, czy seria i numer dokumentu tożsamości się zgadzają, a przede wszystkim, czy dowód osobisty jest na pewno ważny (być może jego kradzież została już zgłoszona, a sam dokument unieważniono);
Rejestr Zastrzeżeń PESEL, w którym pojawiają się informacje o tym, czy numer nie jest obecnie zastrzeżony i jak wygląda historia w tym zakresie.
Te informacje pozwalają:
potwierdzić, że klient jest osobą, za którą się podaje, a wszystkie przekazane przez niego dane są zgodne z tymi rejestrowymi;
odmówić wyświadczenia usług lub przekazania towarów, jeśli wystąpi podejrzenie próby wyłudzenia świadczeń na skradzione dane;
uniknąć długiego procesu windykacji należności od oszustów, którego koszty mogą przekraczać wysokość wyłudzonej kwoty.
Ochrona przed próbami wyłudzenia dla firm – narzędzia niezbędne przy obsłudze klienta masowego
Próby oszustw dotykają z dużą częstotliwością firm, które obsługują klienta masowego. Takim podmiotom często zależy na tym, aby osiągnąć dobrą równowagę między szybkim procesem decyzyjnym (tak, aby klienci mogli szybko otrzymać usługi, a firma zrealizowała cele sprzedażowe) a bezpieczeństwem zawieranych umów.
Połączenie tych dwóch elementów może być wyzwaniem w kontekście problemu z wyłudzaniem danych osobowych. Samodzielne przeprowadzenie weryfikacji – np. przez pracownika obsługi klienta, który ma zawrzeć umowę na abonament telefoniczny – może być nie tylko czasochłonne, ale często również niemożliwe. Dostęp do wielu rejestrów jest ograniczony i musi przebiegać kanałami zgodnymi z przepisami prawa.
Dlatego korzystnym rozwiązaniem są rozwiązania pozwalające na dokładną weryfikację danych klientów świadczone przez BIG InfoMonitor. Korporacje korzystają ze wsparcia przy masowym sprawdzaniu potencjalnych oraz obecnych klientów, generując i pobierając o nich raporty zawierające istotne dane. Mogą to być m.in. informacje:
zaległym zadłużeniu widniejące w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor (w przypadku klientów indywidualnych od 200 zł, gdy od terminu wymagalności upłynęło minimum 30 dni, a klient został powiadomiony o zamiarze umieszczenia wpisu w bazie BIG z miesięcznym wyprzedzeniem; chyba że dług jest zgłaszany na mocy tytułu wykonawczego);
z bazy BIK – o niespłaconych zobowiązaniach wobec banków, a także o ogólnej ocenie ryzyka kredytowego;
z ZBP – dane o tym, czy dana osoba ma niespłacone zobowiązania w bazie Bankowy Rejestr ZBP przeterminowane więcej niż 60 dni na kwotę minimum 200 zł;
z bazy PESEL – potwierdzające poprawność danych dłużnika;
z Rejestru Zastrzeżeń PESEL – informujące o tym, czy dana osoba odblokowała możliwość zawierania zobowiązań finansowych;
z Rejestru Dowodów Osobistych – potwierdzające dane z dokumentu tożsamości oraz jego ważność.
Wszystkie wymienione powyżej źródła mogą być istotnym elementem procesu weryfikacji tożsamości i wiarygodności finansowej klienta – pozwalają ocenić ryzyko związane z nierzetelnymi płatnościami.
Tak szerokie spojrzenie na potencjalnego usługobiorcę prowadzi do świadomego zawarcia z nim umowy i minimalizacji zagrożenia dla cash flow.
Co istotne, pobieranie informacji jest szybkie i wygodne – dane, po uzyskaniu odpowiednich zgód od potencjalnego klienta, mogą zostać zaciągnięte bezpośrednio do systemu obsługi działającego w firmie za pośrednictwem API albo pobrane z webowej wersji systemu zbudowanego specjalnie dla biznesu Biznes BIG.pl – w zależności od preferencji i skali potrzeb przedsiębiorstwa.
Więcej informacji na temat rozwiązań w kwestii ochrony przed wyłudzeniem towarów i usług dla firm można uzyskać, kontaktując się z BIG InfoMonitor. Zakres współpracy i zawartość raportów o klientach jest dostosowywana do indywidualnych potrzeb każdego przedsiębiorstwa.
1 https://www.ey.com/pl_pl/newsroom/2024/12/ey_future_consumer_index_cyber_polska