Zatory płatnicze w działalności gospodarczej - jak ich uniknąć?

2021-11-17

Zatory płatnicze to czarny sen polskich przedsiębiorców. Nic dziwnego. Regularne i przedłużające się opóźnienia w płatnościach mogą negatywnie wpłynąć na płynność finansową, w ekstremalnych sytuacjach doprowadzając nawet do bankructwa. Jak ich uniknąć? Podpowiadamy.

Prowadzenie działalności w naszym kraju to… wielkie wyzwanie. Zwłaszcza dziś, w czasach pandemii, kiedy kondycja polskiej gospodarki nie wróciła jeszcze do stanu sprzed kilkunastu miesięcy. Jak wskazują dane z badania Skaner MŚP zrealizowanego na zlecenie BIG InfoMonitor, poziom obrotów sprzed pandemii przywróciło w sumie tylko 37,8 proc. firm. Wśród tych, którzy wciąż zmagają się z odbudową kondycji - ponad 24 proc. przedsiębiorców liczy, że dawna sytuacja ekonomiczna biznesu wróci dopiero w 2022 roku.

Zatory płatnicze - czarny sen polskich przedsiębiorców

Wysokie obciążenia podatkowe, inflacja, problemy ze znalezieniem pracowników to nie jedyne wyzwania, z którymi mierzą się współcześni przedsiębiorcy.

Także brak terminowych płatności jest jednym z największych wyzwań przedsiębiorstw, zwłaszcza tych z sektora MSP, gdzie opóźnienia w płatnościach są niemal standardem. Nie sposób ich bagatelizować, bo utrata płynności finansowej, może doprowadzić firmę do bankructwa. Niewypłacalny kontrahent staje się główną przyczyną problemów finansowych firm, które z nim współpracują. Ten efekt domina powoduje, że w gospodarce tworzą się zatory płatnicze - groźne zwłaszcza w sytuacji obarczonej dodatkowo pandemią.

Przyczyny zatorów płatniczych

Zgodnie z danymi z badania Skaner MŚP połowa przedsiębiorców, którzy mieli w ostatnim półroczu należności przeterminowane o ponad 2 miesiące, ocenia, że taka sytuacja to efekt tego, że kontrahenci sami nie otrzymują płatności na czas, dlatego opóźniają płatności innym. Co trzeci badany jest przekonany, że kontrahenci po prostu kredytują się ich kosztem, natomiast blisko 28 proc. potwierdza, że tak długie opóźnienia to efekt specyfiki branży, w której działają. Mniej niż 5 proc. przedsiębiorców tak długie opóźnienia zrzuca na karb pandemii, przez którą zepsuły się dobre relacje płatnicze (4,3 proc.) lub zwiększyła się po prostu cierpliwość firm i zrozumienie dla niewypłacalnych kontrahentów (3,6 proc.).

Konsekwencje zatorów płatniczych

Utrata wizerunku wiarygodnego szefa, brak zaufania ze strony kontrahentów, pogorszenie zdolności kredytowej w BIK, znalezienie się w Rejestrze Dłużników BIG czy bankructwo - to jedne z konsekwencji zatorów płatniczych, które mogą być dla firmy wieloaspektowe i wyjątkowo nieprzyjemne. Dlatego jednym z priorytetów przedsiębiorców powinno być wdrożenie w życie działań, które pozwolą zminimalizować ich ryzyko, a w razie potrzeby - skutecznie z nimi walczyć. Od czego zacząć?

Jak uniknąć zatorów płatniczych?

1. Prewencja
Najlepszym sposobem na zapobieganie zatorom płatniczym powinny być działania prewencyjne. Zanim nawiążesz współpracę z nowym kontrahentem, dokładnie sprawdź jego dane w rejestrze CEiDG lub KRS. Wygeneruj także raport BIG o Firmie. W ten sposób dowiesz się, czy Twój potencjalny klient ma długi, jeśli tak - w jakiej wysokości i względem jakich podmiotów. Wyposażony w taką wiedzę w porę zrezygnujesz ze współpracy lub ukształtujesz zapisy kontraktu w taki sposób, aby skutecznie zabezpieczyły Twoje interesy.
Źródłem ryzyka mogą być także aktualni kontrahenci. Badania BIG InfoMonitor wskazują, że dla ponad 36 proc. przedsiębiorców firmami najczęściej opóźniającymi płatności są ich stali klienci, z którymi współpracują dłużej niż 3 lata. Aby trzymać rękę na pulsie, włącz usługę Monitorowania. W ten sposób jako pierwszy dowiesz się o tym, że ktoś wpisał dane Twojego klienta do rejestru BIG. Skoro nie płaci innym, tobie również może przestać płacić faktury. Będziesz mógł więc zareagować szybko i skutecznie. Sięgnij także po umieszczaną na fakturach pieczęć prewencyjną, informującą o współpracy z BIG-iem. Używając pieczęci, wyślesz sygnał do odbiorców, że profesjonalnie podchodzisz do zarządzania należnościami i masz sposób na opieszałych płatników.

2. Szybkie reakcje
Kolejną składową skutecznej obrony przed zatorami płatniczymi jest szybka reakcja. Jeśli kontrahent nie uregulował płatności na czas, skontaktuj się z nim już kolejnego dnia. Podczas rozmowy ustalcie konkretny termin, kiedy pieniądze znajdą się na Twoim koncie. Z dystansem podchodź także do argumentów "Mamy przejściowe kłopoty finansowe" czy "Nie mamy z czego uregulować płatności". Dając przyzwolenie na dodatkowe wydłużenie terminu zapłaty, strzelasz w kolano wyłącznie sobie. Choć prowadząc biznes, warto mieć w sobie empatię i wyrozumiałość, stawianie zdrowych granic to absolutny priorytet.

3. Skuteczna windykacja
Mimo obietnic Twój kontrahent nie uregulował płatności? Nie pozostawaj bierny. Jeśli od terminu wymagalności zobowiązania minęło co najmniej 30 dni, a jego wartość wynosi co najmniej 500 zł (w przypadku firm, dla osób fizycznych próg wynosi 200 zł), wyślij klientowi wezwanie do zapłaty z informacją o planowanym wpisie do rejestru dłużników BIG. Jeśli pieniędzy wciąż nie będzie na Twoim koncie, po 30 dniach od wysyłki będziesz miał prawo wpisać jego dane do rejestru dłużników. Chyba, że masz wyrok sądu, wówczas możesz to zrobić po 14 dniach. Biorąc pod uwagę konsekwencje, wynikające z umieszczenia danych przedsiębiorcy na
czarnej liście dla wielu z nich już samo wezwanie staje się skuteczną motywacją, aby uregulować dług.