Co to jest rejestr dłużników niewypłacalnych?

2020-06-29

RDN, czyli Rejestr Dłużników Niewypłacalnych, pozwala pozyskać informacje o wiarygodności i wypłacalności podmiotów gospodarczych – osób fizycznych i przedsiębiorstw. W artykule wyjaśnimy, jak sprawdzić potencjalnego klienta w bazie RDN. Odpowiemy również, jak można trafić do bazy i czy można usunąć z niej swoje dane.

Rejestr Dłużników Niewypłacalnych to instytucja państwowa prowadząca bazę podmiotów, które nie regulują terminowo swoich zobowiązań bądź są niewypłacalne. Podstawą prawną funkcjonowania RDN jest Ustawa z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Rejestr służy uwiarygodnieniu obrotu gospodarczego oraz zabezpieczeniu firm, przedsiębiorców i obywateli przed nieuczciwymi i niewypłacalnymi osobami.

Jeśli planujesz rozpoczęcie współpracy z nowym klientem lub chcesz zweryfikować wiarygodność aktualnego, koniecznie zajrzyj do tej bazy. Dlaczego warto to zrobić? Dzięki weryfikacji w RDN istotnie ograniczysz ryzyko towarzyszące nawiązaniu współpracy. Jeśli okaże się, że twój kontrahent ma problem z terminowym regulowaniem zobowiązań, będziesz mógł zmodyfikować zapisy umowy, poprosić o płatność z góry lub – w przypadku niewypłacalności – zrezygnować ze współpracy.

Jak działa RDN?

RDN to rejestr prowadzony przez Krajowy Rejestr Sądowy. Jego głównym celem jest gromadzenie i udostępnienia informacji o nierzetelnych kontrahentach, a przez to – wzmacnianie pewności i bezpieczeństwa obrotów.

Kto może trafić do bazy RDN?

Do bazy RDN może trafić osoba fizyczna lub przedsiębiorca.

RDN – na wniosek i z urzędu

Podmiot może trafić do bazy RDN na wniosek wierzyciela lub z urzędu, na mocy wyroku sądu.

Aby umieścić w rejestrze wpis na wniosek wierzyciela, wierzyciel musi:

• wypełnić formularz KRS-D1 i wystąpić z nim do sądu rejestrowego;
• mieć tytuł wykonawczy przeciwko dłużnikowi.

Sąd ma 14 dni na przeprowadzenie postępowania i wydanie decyzji o wpisanie do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych.

Ważne: wierzyciel może wpisać do rejestru wyłącznie osobę fizyczną, także tę, która prowadzi działalność gospodarczą lub sprawuje funkcję np. prezesa spółki, jednak nie samą spółkę.

Wpis z urzędu może nastąpić w przypadku:

• osoby fizycznej, która prowadzi działalność gospodarczą – jeśli ogłoszono upadłość tej osoby albo wniosek o upadłość został oddalony, gdyż jej majątek nie pozwala na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego lub dokonano umorzenia egzekucji sądowej prowadzonej przeciwko temu podmiotowi;
• wspólnika spółki, który w przypadku ogłoszenia upadłości ponosi odpowiedzialność ze zobowiązania spółki całym swoim majątkiem;
• osoby, która przez sąd upadłościowy została pozbawiona prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym lub spółdzielni;
• dłużnika, który został zobowiązany do wyjawienia majątku w związku z postępowaniem egzekucyjnym;
• osoby z obowiązkiem alimentacyjnym, jeśli zaległość w płatnościach trwa dłużej niż 12 miesięcy.

Aby zweryfikować dane kontrahenta w rejestrze, potrzebny ci będzie numer RDN.

Czym jest numer RDN?

Omawiając tematykę Rejestru Dłużników Niewypłacalnych, nie można zapomnieć o numerze RDN. Wbrew pozorom numer RDN nie identyfikuje dłużnika, ale konkretny wpis. Jeśli ten sam podmiot został wpisany do rejestru kilka razy (na podstawie innych podstaw prawnych), będzie miał też kilka numerów RDN.

Jakie dane są potrzebne, aby uzyskać numer RDN?

Do uzyskania numeru RDN będą ci potrzebne dane identyfikacyjne podmiotu: nazwa, numer PESEL czy numer NIP. Konieczne będzie złożenie wniosku o wydanie zaświadczenia, czy podmiot jest wpisany do rejestru dłużników niewypłacalnych.

Wniosek zawiera następujące elementy:

• liczbę sztuk zaświadczenia;
• określenie podmiotu, którego dotyczy zaświadczenie i wskazanie jego danych;
• dane zleceniodawcy – twoje imię, nazwisko, e-mail i numer telefonu komórkowego;
• sposób wysyłki dokumentu;
• dane do faktury VAT.

Jeśli podmiot rzeczywiście figuruje w bazie, w oświadczeniu sąd wskaże wszystkie numery RDN, pod którymi go wpisano. Po ich otrzymaniu będziesz mógł skorzystać z wyszukiwarki i precyzyjnie prześwietlić kontrahenta.
Ważne: choć procedura pozyskania numeru RDN nie jest skomplikowana, może trochę potrwać.

Ile kosztuje uzyskanie numeru RDN?

Opłata za wydanie zaświadczenia wynosi 15 zł. Jeśli będziesz wnioskował o aktualny odpis informacji o konkretnym podmiocie, zapłacisz 30 zł, o pełen odpis – 60 zł.

Kto może uzyskać numer RDN i sprawdzić dane podmiotu w rejestrze?

Dostęp do danych zawartych w RDN jest jawny. Informacje o dłużnikach może więc sprawdzić każdy, kto dysponuje numerem lub numerami RDN.

Wykreślenie wpisu z RDN

Czy osoba, której dane wpisano do rejestru RDN, może wnioskować o usunięcie wpisu? W jaki sposób można wykreślić swoje dane z bazy?

Standardowo wpisy wykreśla się z bazy dopiero po upływie 10 lat. Wcześniejsze usunięcie wpisu jest możliwie jedynie na skutek zmiany lub uchylenia orzeczenia sądu. Co ważne, spłata długu nie stanowi podstawy do wykreślenia z bazy.

Ważne: na mocy ustawy z dnia 26 stycznia 2018 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 398) z dniem 1 lutego 2019 r. zlikwidowano rejestr RDN.