Jaka kara grozi za niepoprawny lub nieusunięty w terminie wpis do rejestru dłużników?
2019-05-21 | aktualizacja: 2025-07-29
Spis treści
- Kto może trafić do rejestru dłużników?
- Kto może wpisać dane dłużnika do rejestru? Jak zautomatyzować ten proces?
- Wpis do rejestru dłużników — jak go usunąć?
- Usunięcie wpisu z rejestr dłużników — jak szybko?
- Wierzytelność sporna a usunięcie wpisu
- Konsekwencje nieusunięcia wpisu
Brak terminowej płatności może skłonić wierzyciela do wpisania danych płatnika do rejestru dłużników prowadzonego przez Biuro Informacji Gospodarczej. Co jednak w sytuacji, jeśli mimo spłaty zadłużenia wierzyciel nie usunie kłopotliwego wpisu lub zamieści w rejestrze niezgodne z prawdą dane? Oto informacje istotne szczególnie dla podmiotów, które dokonują dużej ilości zgłoszeń o nierzetelnych płatnikach.
Rejestry dłużników są prowadzone przez Biura Informacji Gospodarczej — instytucje, które przyjmują, przechowują i udostępniają informacje gospodarcze. Mogą być to zarówno informacje negatywne, czyli dane o przeterminowanym zadłużeniu osób i firm, jak i pozytywne —o zobowiązaniach płaconych w terminie.
Kto może trafić do rejestru dłużników?
Do rejestru dłużników można wpisać zarówno nierzetelnego klienta indywidualnego, jak i kontrahenta, który nie reguluje zobowiązań B2B. Warunkiem dokonania wpisu jest spełnienie określonych prawem wymogów.
Kwota długu nie może być niższa niż 200 zł (w przypadku konsumentów) i 500 zł (w przypadku firm).
Od terminu płatności musi upłynąć co najmniej 30 dni.
Co najmniej miesiąc przed dokonaniem wpisu wierzyciel musi dostarczyć dłużnikowi (wysłać listem poleconym lub dostarczyć osobiście) ustawowe wezwanie do zapłaty z informacją o planowanym wpisie do rejestru BIG. Duże podmioty często automatyzują ten proces – np. korzystając z rozwiązań dostępnych przez API w ramach współpracy z BIG InfoMonitor. Pozwala to zoptymalizować koszty i podnieść efektywność prowadzonej windykacji.
W przypadku wpisów dotyczących konsumenta nie może minąć 6 lat od dnia wymagalności zobowiązania lub od dnia jego stwierdzenia np. przez sąd.
Jeśli zobowiązanie zostało stwierdzone tytułem wykonawczym, prawo nie wskazuje minimalnej kwoty zadłużenia uprawniającej do dokonania wpisu (zarówno odnośnie do konsumentów, jak i firm). W takich okolicznościach wierzyciel musi dostarczyć dłużnikowi wezwanie do zapłaty z informacją o planowanym wpisie do rejestru BIG nie 30, ale 14 dni przed dokonaniem wpisu.
Kto może wpisać dane dłużnika do rejestru? Jak zautomatyzować ten proces?
Wpisu do rejestru dłużników może dokonać wyłącznie wierzyciel (lub jego pełnomocnik) po spełnieniu wskazanych wyżej wymogów. Duże podmioty, które specjalizują się w obsłudze klienta masowego lub realizacji usług B2B z mniejszymi firmami, stoją jednak przed dużym wyzwaniem – zgłaszanie pojedynczych długów przy działalności na tak szeroką skalę to operacja wymagające dużej ilości zasobów.
W związku z tym korporacje – zamiast wysyłać zgłoszenia do BIG jedno po drugim – korzystają z automatyzacji tego procesu. W ramach współpracy z BIG InfoMonitor można zlecić m.in.:
automatyczną wysyłkę wezwań do zapłaty do nierzetelnych klientów lub kontrahentów – dokumenty przesłane przez BIG InfoMonitor spełniają wszystkie wymogi ustawowe, a jednocześnie zawierają zapisy informujące o zamiarze dokonania zgłoszenia negatywnej informacji o dłużniku;
automatyzację umieszczania długu w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor – tak, aby trafiały one do bazy, gdy tylko staje się to możliwe ustawowo i stanowiły narzędzie motywujące nierzetelnych konsumentów lub firmy do niezwłocznej spłaty zobowiązania;
wysyłanie powiadomienia o wpisaniu dłużnika do Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor – jako dodatkowego narzędzia windykacji miękkiej.
Wszystkie te działania sprzyjają optymalizacji cash flow poprzez przyspieszenie odzyskiwania należnych środków.
Aby ustalić warunki współpracy, warto skontaktować się z ekspertami BIG InfoMonitor – korporacje mogą liczyć na pełną elastyczność odnośnie do zakresu i sposobu świadczonych usług.
Wpis do rejestru dłużników — jak go usunąć?
Dłużnik nie może samodzielnie usunąć swoich danych z rejestru, gdy ureguluje zobowiązanie. Może to zrobić wyłącznie wierzyciel lub Biuro Informacji Gospodarczej, po zaistnieniu którejś z przesłanek określonych w art. 31 ustawy o udostępnianiu i wymianie danych gospodarczych (tzw. Ustawa o BIG).
Usunięcie wpisu z rejestr dłużników — jak szybko?
Wierzyciel musi usunąć informację o długu z rejestru, jeśli dłużnik spłaci całe zadłużenie, niezwłocznie, nie później niż do 14 dnia od daty zaksięgowania na swoim rachunku środków.
Co ważne, jeśli dłużnik spłaci choćby część swojego zobowiązania, wierzyciel musi zaktualizować informację gospodarczą w rejestrze. Podobnie jak w przypadku spłaty całości długu, powinien to zrobić niezwłocznie, jednak nie później niż do 14 dnia od daty zaksięgowania na swoim rachunku środków. Taki sam termin ma na usunięcie wpisu dotyczącego długu, który został stwierdzony jako nieistniejący.
Ten proces również może zostać zautomatyzowany, jeżeli duży podmiot skorzysta z rozwiązań automatyzujących komunikację z BIG InfoMonitor w ramach API.
Wierzytelność sporna a usunięcie wpisu
Czasem zdarza się, że przedmiotem wpisu w rejestrze dłużników jest wierzytelność sporna, której wysokość lub samo jej istnienie kwestionuje dłużnik. W takich okolicznościach dłużnik ma prawo złożyć sprzeciw już na etapie wysłania przez wierzyciela wezwania do zapłaty (art. 15a Ustawy o BIG) lub sprzeciw do już udostępnianej informacji gospodarczej, np. przedstawiając wniosek o jej usunięcie (art. 21a Ustawy o BIG). Istnieje również możliwość skierowania powództwa do sądu o ustalenie nieistnienia zobowiązania. Jeśli wyrok będzie korzystny dla dłużnika, obowiązuje procedura opisana w poprzednim akapicie. W przypadku niekorzystnego wyroku, usunięcie wpisu będzie możliwe dopiero po spełnieniu się którejś z przesłanek z art. 31 Ustawy o BIG, np. spłacie długu. W związku z kwestionowaniem długu przez dłużnika, wierzyciel jest zobowiązany dokonać odpowiedniego oznaczenia informacji gospodarczej świadczącego o tym fakcie.
Konsekwencje nieusunięcia wpisu
Jeśli mimo spłaty zadłużenia wierzyciel nie usunie wpisu, grozi mu grzywna w wysokości do 30 tys. zł. Takie konsekwencje nakłada na niego art. 47 i art. 48 ust. 1 Ustawy o BIG. To jednak nie wszystko. Jeśli wierzyciel nie dopełnił swojego obowiązku (nie usunął wpisu mimo spłaty zadłużenia lub zamieścił niezgodny z prawdą wpis), dłużnik może dochodzić swoich praw także na drodze postępowania cywilnego. Jeśli jego reputacja lub dobre imię ucierpiały, podstawą do takiej ścieżki będzie art. 24 Kodeksu Cywilnego. Dlatego duże podmioty powinny szczególnie uważnie podchodzić do dopełniania tego obowiązku. Sposoby na uproszczenie tego procesu i wyeliminowanie błędów można omówić z naszymi ekspertami.