2021-09-21
Upadłość konsumencka to proces polegający na oddłużeniu konsumentów, którzy nie radzą sobie ze spłatą zobowiązań finansowych. Wobec kogo można ogłosić upadłość konsumencką i jak to zrobić? Podpowiadamy.
Aktualne przepisy dotyczące zasad ogłaszania i szczegółów procedury upadłości konsumenckiej obowiązują w naszym kraju od 24 marca 2020 roku. Nowe prawo znacząco uprościło cały proces, wpływając tym samym na zwiększenie liczby wniosków o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Czym jest w praktyce upadłość konsumencka i wobec kogo można ją ogłosić?
Upadłość konsumencka to proces zarezerwowany dla konsumentów, czyli osób fizycznych (od 24 marca 2020 r. - także tych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą). Z upadłości konsumenckiej nie będą mogły skorzystać osoby fizyczne będące wspólnikami albo komandytariuszami w spółkach jawnych, partnerskich, komandytowych i komandytowo-akcyjnych – dla nich i dla przedsiębiorców przeznaczone jest postępowanie upadłościowe na zasadach ogólnych (upadłość konsumencka jest szczególnym trybem upadłości).
Upadłość konsumencką ogłasza sąd. Pierwszym krokiem powinno być więc złożenie i opłacenie wniosku (aktualna stawka to 30 zł) do sądu właściwego dla miejsca stałego pobytu dłużnika. W zależności od swoich preferencji, wiedzy i doświadczenia, możesz zrobić to samodzielnie lub zlecić cały proces wyspecjalizowanej kancelarii prawnej. Co ważne, posiedzenie sądowe o upadłość konsumencką ma charakter niejawny, odbywa się więc bez udziału wnioskodawcy, dlatego ważne jest drobiazgowe przygotowanie potrzebnych dokumentów i przemyślane uargumentowanie spełnienia przesłanek upadłości przewidzianych przez prawo.
Jeśli sąd ogłosi upadłość konsumencką, rozpocznie kolejny etap procedury – postępowanie upadłościowe właściwe – tym razem z udziałem syndyka. Jego zadaniem będzie ustalenie masy upadłościowej złożonej z wszystkich elementów majątku dłużnika, spieniężenie jej i przekazanie środków na spłatę roszczeń wierzycieli. Na tym etapie zawieszeniu, a następnie umorzeniu ulegają także wszelkie postępowania ze strony wierzycieli. Jeśli do tej pory małżonkowie pozostawali we wspólnocie majątkowej, dochodzi do powstania rozdzielności.
Alternatywnym dla upadłości rozwiązaniem wprowadzonym przez nowelizację ustawy z 2020 roku jest możliwość wnioskowania o zawarcie ugody z wierzycielem. Pozwala ono skrócić i uprościć cały proces, unikając tym samym negatywnych konsekwencji zgłaszania upadłości.
Prawo nie definiuje minimalnego i maksymalnego okresu wydania orzeczenia o ogłoszeniu upadłości. Zazwyczaj wydarza się to w ciągu kilku – kilkunastu tygodni od momentu złożenia wniosku.
Ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest skutecznym (a często także jedynym) sposobem na odbudowanie i rzetelne uporządkowanie własnych finansów. Warto pamiętać jednak o jej konsekwencjach. Jakich? Aby zaspokoić roszczenia wierzycieli, syndyk zajmie Twoje pieniądze zgromadzone na kontach bankowych, wynagrodzenie za pracę, a nawet Twoje mieszkanie i środki transportu, np. motocykl czy auto. Ogłoszenie upadłości będzie skutkować także brakiem możliwości zarządzania swoim majątkiem. Choć taki proces pomoże Ci wyjść na prostą, może być bardzo bolesny.
Czy wierzyciel ma prawo wpisać dane upadłego konsumenta do rejestru BIG?
Samo postanowienie o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej nic nie zmienia w tej materii – wierzyciele dalej mogą przekazywać do rejestru BIG informacje gospodarcze dot. nierzetelnych dłużników. Dopiero sądowe orzeczenie umorzenia długów wydane w toku postępowania upadłościowego powoduje niemożliwość przekazania informacji gospodarczych, a wpisy umieszone wcześniej, dotyczące umorzonych długów, powinny zostać usunięte. Należy również wskazać, iż stopniowa realizacja planu spłaty określonego w postępowaniu upadłościowym powoduje obowiązek aktualizacji informacji gospodarczych.