Giełda wierzytelności – czym jest internetowa giełda długów?

2022-07-29

Spis treści

1. Czym jest internetowa giełda długów?
2. Jakie długi można wystawić na giełdzie?
3. Jak wystawić dług na giełdzie?
4. Czy każdy dług sprzeda się na giełdzie?
5. Jaki procent długu może odzyskać wierzyciel?
6. Kiedy warto wystawić dług na giełdzie?
7. Giełda dłużników a rejestr dłużników

Giełdy długów to internetowe platformy łączące wierzycieli, którzy chcą zbyć wierzytelności z podmiotami, które chcą je nabyć. Jak działają w praktyce? Jak umieścić dług na giełdzie? W jakich okolicznościach warto sprzedawać dług? W artykule odpowiemy na te i inne pytania dotyczące giełd długów.

Marek, właściciel hurtowni ze sprzętem budowlanym, kilkanaście miesięcy temu zawarł umowę z nowym klientem — właścicielem firmy budowlano-remontowej. Choć przez pierwsze miesiące współpraca układała się wzorowo, w pewnym momencie odbiorca zaczął zalegać z płatnościami. Kiedy kolejne próby wyegzekwowania należności pełzły na niczym, Marek desperacko zaczął poszukiwać alternatywnych rozwiązań, które pomogłyby mu odzyskać niemal 7000 zł figurujące na nieopłaconych fakturach. Wertując internetowe zasoby, natknął się stronę internetową popularnej giełdy długów. Czym jest w praktyce giełda długów i czy w przypadku Marka wystawienie długu na giełdzie byłoby dobrą decyzją?

Czym jest internetowa giełda długów?

Giełda długów to internetowa platforma, która łączy wierzycieli chcących sprzedać wierzytelność z podmiotami (zazwyczaj są to profesjonalne firmy windykacyjne), które chciałbym ją nabyć. Możliwość zbycia długu na giełdzie wierzytelności zapewnia wierzycielom prawo. Zgodnie z zapisami Kodeksu cywilnego (art. 509 § 1 i następne), istnieje bowiem możliwość przeniesienia wierzytelności na osobę trzecią (cesja), bez konieczności uzyskania zgody dłużnika na taką procedurę (chyba że zapisy umowy stanowią inaczej).

Jakie długi można wystawić na giełdzie?

Aby wystawić dług na giełdzie, wierzyciel nie musi (choć oczywiście może) dysponować prawomocnym wyrokiem lub nakazem zapłaty wydanym przez sąd. Ważne jednak, aby istnienie długu potwierdzał dokument. Może to być np.

• faktura VAT,

• umowa cywilnoprawna – o dzieło lub zlecenia,

• umowa pożyczki,

• umowa najmu,

• umowa sprzedaży.

Jak wystawić dług na giełdzie?

W Polsce nie istnieje jedna centralna internetowa giełda wierzytelności, a kilka działających niezależnie od siebie portali poświęconych wierzytelnościom. Pierwszym krokiem do wystawienia długu na giełdzie powinien być więc wybór serwisu i dokładne zapoznanie się z zasadami jego działania. Kolejnym — wypełnienie formularza rejestracji i wskazanie niezbędnych informacji dotyczących dłużnika. Zazwyczaj potrzebne są:

• Imię i nazwisko lub nazwa firmy dłużnika;

• miejsce zamieszkania lub prowadzenia działalności;

• tytuł zadłużenia;

• data powstania zadłużenia;

• kwota zadłużenia.

Co dalej?

Jeśli umieścisz ofertę sprzedaży długu na giełdzie, administrator sprawdzi jej poprawność. Jeśli ogłoszenie będzie kompletnie, pozostaje Ci oczekiwanie na oferty kupna.

Ważne: pamiętaj, że giełda długów jest jedynie platformą łączącą dwie strony, a administrator giełdy nie ponosi odpowiedzialności za działania lub zaniechania którejkolwiek z nich. Korzystanie z giełdy długów niesie więc za sobą pewne ryzyko, którego warto mieć świadomość.

Czy każdy dług sprzeda się na giełdzie?

Firma windykacyjna (lub inny podmiot), który zechce kupić dług, musi widzieć realne szanse, na jego wyegzekwowanie. Tylko w takich okolicznościach kupno zadłużenia okaże się dla niej opłacalne. Trudno więc jednoznacznie określić szanse na sprzedaż długu na giełdzie. Wiele zależy tu bowiem od indywidualnych czynników i szczegółów długu: tego, czy w momencie wystawienia jest on egzekwowany, uznany i potwierdzony przez dłużnika (najlepiej na piśmie), czy dłużnik dalej prowadzi działalność, czy ją zawiesił bądź zakończył itp. Nie mniej ważna jest obecność innych wierzycieli i termin wymagalności zadłużenia. Jak wynika z obserwacji, stare długi trudniej ściągnąć, więc mogą się cieszyć mniejszym zainteresowaniem

Jaki procent długu może odzyskać wierzyciel?

Jeśli na fakturze wystawionej przez Marka figuruje 7000 zł, może odzyskać nawet 80-95% tej kwoty. Nie warto jednak traktować tych wartości jako pewnika i ogólnego standardu. Wiele zależy tu bowiem — podobie jak w przypadku szans na zbycie — od indywidualnych czynników i od tego, jaką ofertę złoży ewentualny nabywca długu.

Kiedy warto wystawić dług na giełdzie?

Wystawienie długu na giełdzie okaże się szczególnie zasadne, jeśli wierzyciel potrzebuje szybkiego zastrzyku gotówki. Samodzielne dochodzenie roszczeń, postępowanie sądowe i egzekucja komornicza mogą trwać bowiem przez miesiące, a nawet lata. Zbycie długu na giełdzie pozwala więc szybko odzyskać choćby część należnej kwoty i odbudować nadszarpnięty budżet.

Giełda dłużników a rejestr dłużników

Czy giełda długów jest tym samym co rejestr dłużników, prowadzony przez Biuro Informacji Gospodarczej (BIG)? Wbrew obiegowej opinii, nie. Głównym zadaniem giełdy długów jest umożliwienie kupna i sprzedaży wierzytelności (obrót wierzytelnościami). Biuro Informacji Gospodarczej (np. BIG InfoMonitor) przyjmuje, przechowuje i udostępnia negatywne informacje gospodarcze czyli informacje o zaległym zadłużeniu w rozumieniu Ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych, czyli tzw. Ustawa o BIG. . Aby wpisać do rejestru dłużników zadłużenie, trzeba spełnić określone warunki, m.in. mieć podpisaną umowę z danym biurem, dług musi wynosić przynajmniej 200 zł (jeśli dłużnikiem jest osoba fizyczna) lub 500 zł (jeśli dłużnik to przedsiębiorca). Termin płatności upłynął 30 dni wcześniej, a wierzyciel wysłał do dłużnika wezwanie do zapłaty, którego wymogi również określa wyżej wymieniona ustawa.

Rejestr dłużników prowadzony przez BIG InfoMonitor jest więc niezwykle cennym i wiarygodnym źródłem wiedzy na temat rzetelności płatniczej firm i osób fizycznych. Nieuprawniony wpis może rodzi konsekwencje prawne, łącznie z wysoką grzywną.

Aby sprawdzić potencjalnych klientów, do BIG-u regularnie zaglądają banki, firmy leasingowe, dostawcy internetu, operatorzy telefonii komórkowej oraz przedsiębiorcy — przed podpisaniem kontraktu. To jednak nie wszystko. Ważną częścią działalności BIG-u jest także wspieranie podmiotów w działaniach prewencyjnych oraz egzekwowaniu należności. Nowoczesna narzędzia udostępnione przez BIG InfoMonitor znacząco zwiększając szanse na uniknięcie współpracy z dłużnikiem. W przypadku osób, które już zmagają się z nieterminowym płatnikiem — zwiększają szanse na wyegzekwowanie długu.