Czy za długi można iść do więzienia?

2023-07-26

Spis treści

1. Czy można pójść do więzienia za długi?
2. Długi do więzienia – podsumowanie

Dla wielu dłużników zadłużenie to nie tylko wizja windykacji i zajęcia komorniczego, ale także więzienia. Czy można iść do więzienia za długi? Wyjaśniamy.

Z tego tekstu dowiesz się:

• czy za długi można iść do więzienia;
• czy za niespłacony kredyt można iść do więzienia;
• czy za długi w urzędzie skarbowym można iść do więzienia;
• komu za długi grozi więzienie.

Pierwszym etapem procesu odzyskiwania długów są działania z zakresu miękkiej windykacji, czyli próby pokojowego, pozasądowego rozwiązania sporu. Wśród najczęstszych działań z zakresu miękkiej windykacji są m.in. wysyłanie dłużnikowi monitów czy windykacja telefoniczna. Jeśli owe działania nie przyniosą żadnych rezultatów, wierzyciel przystępuje z reguły do windykacji twardej, której ostatnim etapem jest przekazanie sprawy na drogę sądową, a po niej – sprawę przejmuje komornik. Czy można trafić do więzienia za długi?

Czy można pójść do więzienia za długi?

Dłużnik może trafić do więzienia jedynie w szczególnych przypadkach, posiadając określone rodzaje długów. Wizja trafienia za kratki za brak regulowania rat kredytu, czynszu czy mandatu za jazdę bez biletu jest więc bezpodstawna. Jeśli posiadasz takie długi, możesz spać spokojnie – jedynym (choć wyjątkowo kłopotliwym) ostatecznym etapem windykacji może być egzekucja komornicza. Za jakie długi można pójść do więzienia? Istnieje kilka rodzajów długów, które mogą doprowadzić dłużnika za kratki. Oto one.

Uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego

Zgodnie z art. 209 Kodeksu karnego długi alimentacyjne są przestępstwem i podlegają karze ograniczenia wolności. Co ważne nawet na 2 lata można trafić do więzienia w sytuacji, gdy sumaryczna kwota zaległych płatności stanowi równowartość przynajmniej trzech świadczeń okresowych lub gdy dłużnik nie spłaca zobowiązania przez nie mniej niż 3 miesiące. W praktyce do więzienia trafiają dłużnicy alimentacyjni, którzy mimo posiadania środków finansowych, uporczywie unikają spełniania obowiązku finansowego wobec swoich dzieci. Aby uniknąć więzienia, w przypadku problemów finansowych, warto uregulować choćby symboliczną część zasądzonych alimentów. W praktyce więzienie za długi alimentacyjne nie jest stosowane często.

Zaległości podatkowe

Czy za długi w ZUS można iść do więzienia? Czy brak płatności podatku dochodowego czy VAT-u może doprowadzić podatnika za kratki? W zależności od okoliczności, zaległości podatkowe mogą być potraktowane jako wykroczenie lub przestępstwo. W pierwszym przypadku podatnik musi liczyć się z karą grzywny, w drugim – może trafić do więzienia. Podstawą prawną stanowi tutaj art. 56 Kodeksu karnego skarbowego. Jeśli dłużnik świadomie zaniża swoje dochody celem opłacania niższych podatków, działając tym samym na szkodę państwa, podlega karze pozbawienia wolności do 12 miesięcy.

Brak płatności kary grzywny

Jeśli dłużnik podlega karze grzywny i nie opłacił jej, sąd może zasądzić karę zastępczą – pobyt w areszcie. Trafienie za kratki za nieopłacenie kary grzywny nie jest jednak „takie łatwe”. Stosuje się ją, dopiero kiedy zawiodą inne środki – egzekucja komornicza czy wykonywanie prac społecznych. Jak wskazuje art. 25 Kodeksu wykroczeń 1 dzień pozbawienia wolności stanowi ekwiwalent od 20 do 150 zł długu. Maksymalny wymiar kary ograniczenia wolności wynosi 30 dni.

Uchylanie się przed egzekucją komorniczą

Kolejną okolicznością, która może spowodować więzienie, jest uchylanie się przed egzekucją komorniczą. Zgodnie z §2 art 300 Kodeksu karnego Kto, w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku zajęte lub zagrożone zajęciem, bądź usuwa znaki zajęcia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Jeśli stoisz przed widmem windykacji komorniczej, zdecydowanie lepiej jej się poddać niż szukać sposobów na jej uniknięcie, zatajając majątek.

Brak płatności rat kredytów i pożyczek a więzienie

Obecnie, w czasach wysokich stóp procentowych i równie wysokich rat kredytów i pożyczek coraz więcej osób ma problemy z terminową spłatą zobowiązań względem banków i firm pożyczkowych. Czy przedłużające się opóźnienie spłaty rat może spowodować karę pozbawienia lub ograniczenia wolności? Nie. Niespłacone długi względem banków i firm pożyczkowych mogą skutkować procedurą windykacyjną, wypowiedzeniem umowy kredytowej i egzekucją komorniczą. W takich okolicznościach kara więzienia nie jest możliwa. Jest jednak jedno „ale”. Groźba więzienia może zawisnąć nad osobą, która wyłudza lub próbuje wyłudzić kredyty lub zaciąga je w ramach oszustwa, np. podając instytucji finansowej nieprawdziwe dane czy podrabiane zaświadczenie o wysokości i źródle dochodu. Zgodnie z art. 297 Kodeksu karnego: Kto, w celu uzyskania dla siebie lub kogo innego, od banku lub jednostki organizacyjnej prowadzącej podobną działalność gospodarczą na podstawie ustawy albo od organu lub instytucji dysponujących środkami publicznymi - kredytu, pożyczki pieniężnej, poręczenia, gwarancji, akredytywy, dotacji, subwencji, potwierdzenia przez bank zobowiązania wynikającego z poręczenia lub z gwarancji lub podobnego świadczenia pieniężnego na określony cel gospodarczy, instrumentu płatniczego lub zamówienia publicznego, przedkłada podrobiony, przerobiony, poświadczający nieprawdę albo nierzetelny dokument albo nierzetelne, pisemne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego, instrumentu płatniczego lub zamówienia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Długi do więzienia – podsumowanie

Choć kara pozbawienia wolności za długi jest możliwa, może wydarzyć się wyłącznie w określonych prawem sytuacjach. W przypadku braku możliwości terminowego regulowania zobowiązań z powodu kiepskiej sytuacji finansowej dłużnik nie musi obawiać się, że trafi do więzienia. Wszystkie wspomniane wyżej okoliczności łączy bowiem jedno – świadome działanie na szkodę państwa, instytucji finansowych czy własnych dzieci.